Romskie wędrowanie

Świąteczny czas w naszym domu sprzyja zwykle « kanapowaniu » z książką. Choć rzadkim jest moment, gdy nikt ode mnie niczego nie chce, to jednak gdy ta chwila się już zdarzy, traktowana jest przez domowników z należytym szacunkiem. I chwała, i wdzięczność moja im za to. Tym razem doczytuję zaległe cygańskie ( lub romskie jak kto woli) lektury. Szczęśliwym trafem wznowiono sztandarową publikację Jerzego Ficowskiego Cyganie na polskich drogach – niezwykle cenną i niebezpieczną dla jego muzy  - Papuszy - książkę, dzięki której kulturę cygańską dostrzeżono, lub, jak myślała Papusza, zdradzono ujawniając hermetycznie strzeżone romskie kody kulturowe. Równolegle z « Ficowskim » czytałam zbiór  reportaży Lidii Ostałowskiej « Cygan to Cygan », w dużym uproszczeniu rzecz traktującą głównie o dyskryminacji i niedoli Romów nie tylko w Rumunii i w Polsce, o romskim wędrowaniu - kiedyś w konnym taborze, dziś ku lepszej rzeczywistości, o Cyganach w więzieniach i w podmiejskich pałacach. W tzw. międzyczasie obejrzałam « Papuszę » Krauzego i jego żony, wysłuchałam znakomitej płyty Pawluśkiewicza z muzyką do filmu « Papusza ». O Bronisławie Wajs, czyli wspomnianej Papuszy wcześniej pisałam tu po lekturze książki Angeliki Kuźniak  http://voila-be.blogspot.com/2013/11/nie-jada-wozy-kolorowe.html . Po tych doświadczeniach filmowo - lekturowych pozostał mi obraz niezwykle ciekawej kultury, u nas zepchniętej bardzo na margines, a obok osiągnięć kultury chasydzkiej stanowiącej integralny element kultury polskiej. Szkoda, że tak mało wiemy o Romach, o Żydach i innych wielkich naszych mniejszościach narodowych, że tak marginalizujemy ich obecność i wkład w kulturę. Gdyby tak rozszerzyć program w szkołach o elementy wspomnianych kultur ? Może większa byłaby w naszym kraju tolerancja i otwartość na inność. Tak sobie noworocznie gdybam. Pomyślności na Nowy Rok Wszystkim czytelnikom tego nieregularnego bloga życzę.          

Nie tylko dla dorosłych. Nie tylko dla dzieci

Właśnie zakończyła się w Poznaniu kolejna edycja filmowego festiwalu Ale Kino! Pojawił się tam i został nagrodzony dwiema nagrodami animowany film-perełka: Jack i mechanika serca.

Parę lat temu można było także w polskich księgarniach znaleźć powieść Mathiasa Malzieu „Mechanika serca. Baśń dla dorosłych”, to właśnie odnosząc się do niej powstał film animowany „Jack i mechanika serca”, ze znakomitą obsadą głosową i muzyką ( m.in. Arthur H.), w filmie głosu głównemu bohaterowi użycza także jeden z dwóch reżyserów, Mathias Malzieu. W duecie, dzięki współpracy ze Stéphanem Berlà, udało się stworzyć film wielowątkowy i wielobaśniowy. Przewija się tam nieśmiertelny motyw literacki  Don Kichota, czy Romea i Julii, ale też doszukać się można wielu odniesień do Królowej  Śniegu, czy Śpiącej Królewny. Wspomniane wątki i motywy wplecione są w akcję tak, że stanowią harmonijną i spójną całość trzymającą w napięciu i dużych, i małych odbiorców. Jest jeszcze jeden aspekt, który przykuł moją uwagę. Otóż akcja wspomnianego dzieła toczy się « w najzimniejszy dzień na świecie », 17 kwietnia (lub 16 kwietnia jak w polskim tłumaczeniu) – 17 kwietnia to World Haemophilia Day ( 16 to święto mojej patronki). Jako motto i powieści, i filmu pojawiają się trzy przestrogi: po pierwsze, uważaj na swoje igiełki (wskazówki), po drugie: panuj nad swoimi emocjami, po trzecie: wystrzegaj się miłości. 

Parę lat temu mój Błękitny Książę miał założony port, w którym niekiedy, do powtórnego podania pozostawialiśmy zabezpieczoną igiełkę. Wtedy jak mantrę powtarzałam mu te dwie pierwsze przestrogi, na trzecią wydawał się jeszcze zbyt mały. Gdy wspólnie oglądaliśmy wspomniany film, Książę przypominając sobie o swojej hemofilii sam zauważył : zegar z kukułką zamiast serca ! Też się czułem jak z przyszytym zegarkiem, gdy nosiłem port żylny, tylko że nie tykał i nie miał kukułki. Tak oto w oglądanym filmie odnaleźliśmy jeszcze jeden poziom, którego pewnie nie planowali jego autorzy. W kinach niebawem, teraz czeka w kolejce po Oscara, tymczasem w Poznaniu wysiłek obu reżyserów filmu uhonorowano Nagrodą Jury Nauczycieli i Nagrodą ECFA – Europejskiego Stowarzyszenia Filmu dla Dzieci ( European Children’s Film Association)

Kiedyś pisałam w tym blogu o "Czynniku miłości" Anny Łaciny. Coś z tej atmosfery odnaleźć można i we wspomnianym filmie, być może jest to właśnie kwestia potęgi uczucia, które im mocniejsze, tym większym przeciwnościom może się przeciwstawić, ale też tym większą ma cenę.   

Cisza

Potrzebna jest niekiedy, by powiedzieć więcej niż wyrażą najtrafniej dobrane słowa. 

 

Piękne są polskie cmentarze. Szkoda, że tylko w listopadzie...  

 

Znów pożegnanie lata

Gdy pogoda tak przyjemna zupełnie nie chce się stąd wyjeżdżać, no ale cóż, na emeryturę trzeba sobie zasłużyć, więc pora wracać tam, gdzie praca i niekiedy jej nadmiar. Sąsiedzi zaopatrzyli nas w produkty od lokalnego gospodarza, zupełnie jakbyśmy wyjeżdżali do miejsca, w którym niczego nie ma. Fakt, w mieście nie znajdziemy takiego twarożku, takich jajek, czy takiego chleba, którym pachnie cały dom. Na pożegnanie lata gotujemy jeszcze kompot z jeżyn, których tu pełno, na zbiór winogron trzeba będzie jeszcze trochę poczekać. Hortensje, wyjątkowo okazałe tego roku, kiwają na pożegnanie.