Jaja i pioruny

Nie, nie będzie o pogodzie, która zrobiła nas w jajo, nie będzie o piorunach, które parę dni temu słychać było za oknem. Jaja wielkanocne już wiszą na ogrodowej wierzbie i na oleandrze, a Złotowłosa w ramach świątecznych kartek wysmażyła komiks z chmurką : "co się stało z moimi jajami", który ostatecznie wylądował w domowym archiwum artystycznym.

A pioruny? Pierony raczej.

Nie zwróciłabym uwagi na tę książkę, gdyby nie pewna intrygująca bliskość losów opisywanych w niej ludzi. Pierony. Górny Śląsk po polsku i niemiecku to znakomita lekcja historii wspomnianego regionu opowiedziana w reporterskim tonie, opowieściami prostych i wielkich ludzi przeplatana, dająca świadectwo istnieniu małej ojczyzny niezwykle osobliwej i niedocenianej, widziana z perspektywy polskiej i niemieckiej.

Dla mnie, przed lekturą tej książki, Górny Śląsk był krainą czarnego złota, ale i czarnego chleba, małą ojczyzną Kutza, ale i uprzywilejowanym onegdaj regionem, któremu należało się więcej niż innym, bo szczególnie dużo innym dawał. Kojarzył mi się z górniczymi ośrodkami nad morzem i wolnojadącym przez Śląsk pociągiem, bo « pod nami fedrują »..., ze znakomitą strzelnicą sportową ( ale to temat na inną opowieść). Tymczasem okazuje się, że to Katowice, stolicę regionu opisywano jako miasto-ogród, a jego modernistyczna architektura, z której niewiele dziś ocalało, w pewnym czasie była odpowiedzią na niemiecki bauhaus. Bywało też, że z jednej strony Niemcy nazywali je « klein Paris », a z drugiej to właśnie tam wprowadzono celibat ... nauczycielek i w 1937r. palono książki, jak kiedyś na terenie Niemiec, jak kiedyś w Chinach. To na Górnym Śląsku spotkali się Ślązacy i Schlezierzy (śląscy Niemcy, jak pisze Biedzki), do nich dołączyli wykorzenieni polscy przesiedleńcy ze wschodu. Tak powstało miasto skrzyżowanych kultur, ważne na mapie Polski, cenne na mapie Europy. Świetna i konieczna lektura.